พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชปณิธานในการสานต่อโครงการต่าง ๆ ในพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร โดยเฉพาะด้านการศึกษา ที่ทรงเล็งเห็นถึงความสำคัญของการศึกษาว่า เป็นความมั่นคงของชาติ โดยทรงมีพระบรมราโชบาย ผ่านคณะกรรมการบริหาร มูลนิธิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม
การศึกษาต้องสร้างคนไทยให้มีทัศนคติที่ถูกต้อง
การศึกษาต้องสร้างให้คนไทยมีพื้นฐานชีวิตที่มั่นคงเข้มแข็ง
การศึกษาต้องสร้างคนไทยให้มีระเบียบวินัย
การศึกษาต้องสร้างคนไทยให้มีงานทำ – มีรายได้
การศึกษาต้องสร้างให้คนไทยเป็นพลเมืองดี
ยกระดับมหาวิทยาลัยราชภัฏในการยกระดับคุณภาพการศึกษา
ยกระดับมหาวิทยาลัยราชภัฏในการพัฒนาท้องถิ่นในท้องที่ตน
พัฒนาระบบการศึกษา (พัฒนาคุณภาพครู และ พัฒนาโรงเรียน)
ที่ผ่านมาได้เสด็จพระราชดำเนินแทนในหลวงรัชกาลที่ 9 จนถึงปัจจุบัน ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรของสถาบันอุดมศึกษาต่าง ๆ อาทิ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช และมหาวิทยาลัยราชภัฎ 40 แห่งทั่วประเทศ
นับตั้งแต่ พ.ศ. 2552 ทรงมีพระราชดำริให้นำพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์และทรัพย์จากผู้บริจาคโดยเสด็จพระราชกุศล มาใช้ให้เกิดประโยชน์ในการเสริมสร้างโอกาสทางการศึกษา ทรงมีพระราชดําริให้ดําเนินโครงการทุนการศึกษา และทรงจัดตั้งเป็นมูลนิธิทุนการศึกษาพระราชทาน ด้วยการพระราชทานทุนการศึกษาต่อเนื่อง ตั้งแต่มัธยมศึกษาตอนปลายจนกระทั่งจบอุดมศึกษาให้แก่นักเรียนทุกจังหวัด
นอกจากนี้ยัง พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์สมทบเป็นค่าก่อสร้างโรงเรียนมัธยมศึกษาที่ตั้งอยู่ในชนบทห่างไกล ผ่านกระทรวงศึกษาธิการ ทรงมีพระราชดำริให้ยกระดับมาตรฐานการศึกษาโรงเรียนในพื้นที่ห่างไกลให้เกิดความเท่าเทียมหรือความเสมอภาคกับโรงเรียนในชุมชนเมือง และ พระราชทานโฉนดที่ดินในพระปรมาภิไธย ตำบลปทุมวัน อำเภอสามเพ็ง กรุงเทพมหานคร เนื้อที่ 67 ไร่ 67 ตารางวา เพื่อใช้ประโยชน์ในกิจการของโรงเรียนวชิราวุธวิทยาลัย
พระราชกรณียกิจด้านการศึกษาที่นำมานี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งของอีกหลายพระราชกรณียกิจ ที่มิได้ทรงนิ่งเฉย และแสดงให้เห็นถึงความมุ่งมั่นในพระราชหฤทัยที่จะดูแลอาณาประชาราษฎร์ให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ผ่านการยกระดับและพัฒนาด้านการศึกษา
